Tháng 6 – Tháng hành động vì trẻ em, cũng là Tháng phòng, chống bạo lực gia đình – không chỉ là lời nhắc nhở về trách nhiệm chung của toàn xã hội, mà còn là tiếng chuông thúc giục mỗi người trong chúng ta phải hành động ngay hôm nay, để bảo vệ điều quý giá nhất – một gia đình bình an.

Bạo lực không chỉ là vết bầm

Trong nhận thức của không ít người, bạo lực chỉ hiện lên dưới hình hài của những trận đòn roi, những tiếng la hét, hay sự đe dọa bằng vũ lực. Nhưng trên thực tế, bạo lực còn có thể tồn tại dưới những hình thức tinh vi hơn, dai dẳng hơn – như bạo lực tinh thần, bạo lực kinh tế, bạo lực tình dục, hay kiểm soát hành vi, mối quan hệ…

Vậy nên, ở đâu đó quanh ta, trong từng con ngõ, từng khu dân cư tưởng chừng bình lặng, bạo lực gia đình vẫn có thể đang âm thầm diễn ra. Không phải lúc nào nó cũng ầm ĩ, gây chấn động. Nhiều khi, nó là những cuộc cãi vã lặp đi lặp lại, là ánh mắt khinh thường, là lời mắng mỏ, kiểm soát, lạnh nhạt kéo dài. Những hành vi ấy tưởng như vô hình, nhưng lại có sức tàn phá ghê gớm lên tâm hồn của người trong cuộc – đặc biệt là phụ nữ và trẻ em.

Một người phụ nữ bị cấm giao tiếp với bạn bè, bị kiểm soát mọi chi tiêu, bị sỉ nhục trước mặt con cái – cũng là một nạn nhân. Một đứa trẻ sống trong không khí căng thẳng triền miên, chứng kiến cha mẹ đánh cãi, bị bỏ mặc về cảm xúc – cũng đang bị tổn thương nghiêm trọng.

Nhưng, thật đau lòng khi nhiều người đã quen với bạo lực đến mức xem nó là một phần “bình thường” của cuộc sống gia đình. Có những người vợ chịu đựng suốt hàng chục năm, có những đứa trẻ lớn lên cùng với nỗi sợ và mặc cảm. Đó không phải là chuyện riêng của ai – mà là một vấn đề xã hội nghiêm trọng cần được nhìn nhận đúng và can thiệp kịp thời.

Cánh tay đưa ra đúng lúc – có thể cứu một cuộc đời

Nhận thức rõ điều đó, trong nhiều năm qua, chính quyền và các tổ chức xã hội tại tỉnh Quảng Ninh đã không ngừng nỗ lực xây dựng một hệ thống bảo vệ an toàn, hiệu quả cho những nhóm dễ bị tổn thương, đặc biệt là những nạn nhân của bạo lực.

Một trong những điểm sáng trong mạng lưới này là Trung tâm Công tác xã hội tỉnh Quảng Ninh – đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Y tế. Tại đây đang triển khai mô hình Ngôi nhà Ánh Dương – Địa chỉ tin cậy hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực trên cơ sở giới. Mô hình không chỉ cung cấp nơi trú ẩn tạm thời an toàn mà còn cung cấp, hỗ trợ tư vấn tâm lý, hỗ trợ sinh kế, trang bị kỹ năng sống; kết nối hỗ trợ pháp lý, chăm sóc y tế và kết nối với hệ thống trợ giúp xã hội khác. Với phương châm “lấy người bị bạo lực làm trung tâm”, mô hình hoạt động hoàn toàn miễn phí, không yêu cầu thủ tục rườm rà và luôn đảm bảo tuyệt đối tính bảo mật cho người được hỗ trợ.

Ảnh: Ngôi nhà Ánh Dương Quảng Ninh

 “Tôi từng nghĩ mình không thể tiếp tục sống,” – chị N.T.H, một người từng được hỗ trợ tại Ngôi nhà Ánh Dương Quảng Ninh, xúc động chia sẻ – “Nhưng chính nơi này đã giúp tôi được đối xử như một con người, được tôn trọng, được nâng đỡ để tự đứng vững trên đôi chân của mình.”

Ảnh: Phụ nữ bị bạo lực tạm lánh tại Ngôi nhà Ánh Dương Quảng Ninh

Mỗi người dân – là một mắt xích phòng ngừa bạo lực

Bạo lực gia đình là vấn đề cộng đồng, không phải chuyện riêng của ai. Do đó, mỗi người dân – dù là hàng xóm, đồng nghiệp, cán bộ địa phương… đều có thể trở thành người phát hiện, hỗ trợ và kết nối nạn nhân với các cơ quan, đơn vị cung cấp dịch vụ hỗ trợ.

Đừng thờ ơ trước một tiếng khóc, đừng quay lưng khi thấy dấu hiệu bất thường. Đừng để “chuyện trong nhà người ta” trở thành lý do cho sự im lặng. Bởi sự im lặng đôi khi đồng nghĩa với tiếp tay cho bạo lực kéo dài.

Cần nhiều hơn những lời nói dũng cảm, những cánh tay dang rộng. Cần nhiều hơn những cán bộ tham gia mạng lưới phòng chống bạo lực chủ động tiếp cận gia đình có nguy cơ. Cần nhiều hơn sự phối hợp giữa công an, ngành tư pháp, y tế, giáo dục và hệ thống hỗ trợ xã hội. Và cần nhất, là mỗi người chúng ta hãy cùng lên tiếng – vì một xã hội không có bạo lực.

Lắng nghe – để thấu hiểu. Hành động – để thay đổi.

Tháng 6 rồi sẽ qua đi. Nhưng những hành động nhỏ của hôm nay có thể góp phần tạo ra sự thay đổi dài lâu. Một đứa trẻ được sống trong môi trường yêu thương. Một người mẹ không còn phải khóc trong lặng lẽ. Một gia đình giữ được tình yêu thương và hạnh phúc. Một xã hội an toàn hơn cho tất cả.

Hãy lắng nghe để không bỏ lỡ một tiếng kêu cứu âm thầm.

Hãy hành động – để bạo lực không còn chỗ trong mỗi mái nhà.

Nếu bạn hoặc người thân cần hỗ trợ, hãy liên hệ: Trung tâm Công tác xã hội tỉnh Quảng Ninh.

– Địa chỉ: Số 35A, đường Điện Biên Phủ, phường Hồng Hà, TP. Hạ Long;

– Tổng đài hỗ trợ miễn phí: 1800 1769 (24/7);

Ngôi nhà Ánh Dương Quảng Ninh – nơi an toàn, bí mật, miễn phí dành cho phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực.

Hoàng Thị Nhã Phương – Trung tâm Công tác xã hội tỉnh Quảng Ninh